Orgelles

Kerkorgel! Dat is misschien het eerste waaraan je denkt bij “het orgel”. En inderdaad staan de meeste orgels in kerken: tamelijk grote instrumenten met veel grote en kleine pijpen, waarvan de sterke klank misschien de meeste indruk maakt. Vaak heeft zo’n instrument twee rijen toetsen, klavieren genaamd, die je met je handen bespeelt en één rij die met de voeten bespeeld wordt, het pedaal.

Hoe werkt een orgel?

Wanneer je een toets indrukt zorg je ervoor dat lucht door een bepaalde pijp stroomt, zodat er een toon kan ontstaan. Het lijkt een beetje op het aan-blazen van een blokfluit.
Het orgel stond echter niet altijd in de kerk. Heel ver terug in de geschiedenis, werd het orgel gebruikt bij muziekuitvoeringen bijv. in het paleis van een belangrijke koning. Het speelde dan mee in het orkest of werd gebruikt om zangers te begeleiden. Het was toen natuurlijk veel kleiner; het had maar enkele toetsen en je kon het gemakkelijk dragen. Omdat het orgel op zoveel verschillende manieren gebruikt werd, en er ook veel verschillende soorten en maten orgels waren, is er ook veel variatie in de muziek die voor het orgel geschreven is: volksliedjes, dansen, kerkliederen; heel ingetogen muziek voor kleine instrumenten, uitbundige, feestelijke muziek voor grote orgels.

Orgel leren spelen

Op een toetsinstrument zoals orgel of piano, kun je meerstemmig spelen. Met je éne hand kun je een melodie spelen en tegelijkertijd met je andere een mooie begeleiding. Daardoor is het orgel prima geschikt om samen te spelen met bijv. fluit, viool, trompet, of een zanger(es) of koor. Een echt pijp-orgel, zoals in kerken en concertzalen staat, is natuurlijk veel te groot voor je huiskamer om als oefeninstrument te gebruiken en bovendien veel te duur. Vroeger werden echter (en tegenwoordig weer) ook kleine huiskamerorgels gebouwd, maar zelfs dan is de prijs een probleem. Daarom oefenen de meeste orgelleerlingen op een elektronisch instrument. Dit heeft ook één of twee klavieren en een pedaal, maar de klank ontstaat dan niet door lucht die door de pijpen stroomt, maar op elektronische wijze. Ook op een harmonium (“traporgel”) kun je goed oefenen.

Waar kan ik orgelles krijgen?

De muziekschool heeft afspraken met verschillende kerken in de omgeving, zodat je wel op echte pijp-orgels les kunt krijgen. Wil je meer weten over het orgel of over de les, of heb je andere vragen, informeer vrijblijvend bij een muziekschool of maak een afspraak voor enkele proeflessen. In sommige kerken zijn ook organisten die zelf les geven. Lees verder over pianoles.